Copyright © 2017 H. Swart - http://www.koosswart.com

Zoals het vroeger was....

Foto's en verhalen uit "Het Nieuwsblad" van 1959 & 1960

[In de volksmond "Het Bokkeblad"]

Pagina 17 van 26

Wanneer men bovenstaande foto bekijkt, dan zal men als oud-ingezetene misschien spoedig ontdekt hebben, waarheen we ons moeten be- geven. Het is juist, wanneer men de sluis te Martenshoek opzoekt. Een groot gedeelte van het water op de foto is er nog. Alleen een klein puntje bij het brugje is verdwenen. De brug zal men thans evenmin nog ontdekken. Er staat nog een hek.

Maar op deze foto van 1916 was veel nog anders dan nu. Op de foto zien we links eerst het grote witte huis. Dat huis was niet altijd zo groot. Toen er een blokmakerij, een timmer winkeltje was, bestond het uit een verdieping. Nadat het was aangekocht door de vader van George Bo- dewes' Scheepsuitrusting kwam er een etage op. Bodewes' Scheepswerven is erin gevestigd ge- weest, Suuroverste had er een pension en thans toebehorend aan Slager Uildriks, is de rijwielhandel van J. Drenth erin gevestigd.

George Bodewes' Scheepsuitrustingen is nu in het tweede huis gevestigd. Dat wil zeggen, het huis op de foto is tot en met de fundamenten verdwenen. Het dateerde van omstreeks 1860 en werd in 1941 op gevolgd door een nieuw pand. De ankers en kettingen, die op de foto op de walkant zichtbaar zijn, kan men ten dele nog ongeveer op die plek aantreffen.

Het derde huis op de foto werd gebouwd door Aannemer Tallen, die in de omgeving meer bouwsels van zijn hand liet verrijzen met een aparte stijl. Dit huis werd echter in 1937—1938 afgebroken en door Lahpor werd er een ander huis gebouwd. Het zal voor de lezer gemakke- lijker zijn, wanneer we spreken over zaak en woonhuis van de Fa. J. Lahpor in ijzerwaren, gereedschappen, huishoudelijke artikelen, haarden en kachels.

In het vierde huis is voor zover bekend altijd een slagerij gevestigd geweest. Eerst was het slager Woest en thans heeft Steenhuis er een dergelijk bedrijf. Dit pand is echter steeds het- zelfde gebleven, behoudens de veranderingen, die panden in de loop der jaren bijna alle ondergaan.

Gaan we nog een huis verder, of beter gezegd, een paar stapjes dan komen we bij nummer vijf op deze foto, waar het café Van Alteren geves- tigd is. Het café moet daar heel wat jaren zijn. Voor zover we konden nagaan is het steeds het- zelfde café en dezelfde naam geweest.

Het wordt dan wat moeilijker, maar met scherpe ogen kan men misschien op de afdruk in de

krant nog een zesde huis ontdekken, dat juist nog te zien is. Dit is het pand van Pool te Mar- tenshoek en het is nog steeds in onze gemeente een bekende zaak.

We zouden met deze foto haast zijn uitgepraat. De lezer en de kijker zal op de foto een bootje ontdekken. Dat was het eerste motorbootje, waarmee het tevens de eerste of een der eerste gemotoriseerde verschijningen op het Zuid-laardermeer was.

Dat bootje ligt voor het brugje. Eronderdoor loopt de Molensloot. Dat is daar nu gedempt en het brugje is verdwenen. Die Molensloot liep vandaar om de sluis te Martenshoek heen. Zij diende om het water te spuien en kwam met een boog weer in het oude Winschoterdiep terecht, ongeveer tegenover de plaats waar het nieuwe pand van Stiekema aan de Verlengde Hoofdstraat wordt gebouwd.

De plek, die we hierboven beschreven hebben, is al vele jaren het centrum van Martenshoek. Heel verklaarbaar overigens, want de sluis hield daar de schepen op en de bewoners van de schepen grepen de wachtperiode aan om hun inkopen te doen. Bovendien kwam in deze om- geving de coasterbouw tot bloei, zodat er heel wat verkeer was en het zakendoen ging daarmee hand in hand. Uit de beschrijving is wel gebleken, dat er op deze plaats ook heel wat veran- derd is. Er ging oud heen en oud bleef. In „Zoals het vroeger washebben we u een kijkje gegund op een plaats, die ondanks wisseling en verandering een centrum was en is gebleven.

We hebben in onze rubriek nog iets te herstel- len. Twee weken geleden plaatsten we de foto van de werf  G. en H. Bodewes te Martenshoek. Met onze aanduiding van de schepen waren we er wat naast. Het schip, dat we als de tweemast gaffelschoener de „Wienke Wynandus” aan- duidden, was een Duits „ewerschip”. De „Wienke Wynandus” was het schip, dat van de twee naa:t elkaar liggende langs de wal lag. Het schip van Rieks Drewes verging op de eerste reis met man en muis. De eigenaar was pas getrouwd en zijn echtgenote, Magretta Steenhuis, zou een reisje meemaken. Er is nooit meer iets van ver­nomen of aangespoeld.

Op de foto, die we vorige week plaatsten, stond ook een jongen met een gaslamp. We weten nu, dat hij toen 14 jaar oud was en H. Groenveld heet. Deze was 40 jaar gasfitter en woont thans in de M. Mulderstraat 8 te Sappemeer.