Copyright © 2017 H. Swart - http://www.koosswart.com

Wanneer we bovenstaande foto bekijken, dan zal al spoedig worden vastgesteld, dat we in

„Zoals  het vroeger was......" naar het oude

Winschot er diep trekken en naar de foto aan- geeft naar het deel in Martenshoek. De foto is 56 jaar oud en toen werden er nog zeilschepen gebouwd. We bevinden ons op een van de twee werven van de scheepsbouwers, de heren G. en H. Bodewes te Martenshoek, die toentertijd de nodige lijn in de schepen brachten.

Op de voorgrond zien we een mooi wit schip liggen. Het is de in afbouw zijnde tweemast gaffelschoener, de „Wienke Wynandus”, groot ca. 250 ton. Het werd het eigendom van Rieks Drewes uit Muntendam. Het schip heeft echter geen enkele reis voltooid. Na gereedkoming ver- trok het uit Delfzijl en is van de eerste reis nooit meer teruggekeerd. Het schip verging met man en muis. Waarschijnlijk is het door een grote boot overstoomd.

In afbouw liggen op de foto verder nog een „Ewerschip", dat voor Duitse rekening werd vervaardigd en van welk soort er toentertijd tientallen werden gebouwd. Een motorboot ligt er naast en we nemen aan, dat dit de hoogste van de twee is vanwege het gewicht der moto- ren. Een pijp is er nog niet te zien en die kan ons in dit geval dus niet de weg wijzen.

Uit de foto is op te maken, dat de scheepsbouw in die jaren floreerde. Drie schepen in afbouw, kleiner dan de tegenwoordige schepen, maar ook de middelen waren toen nog niet gemoder- niseerd en veel betekende dus nog het hand- werk, wat nu door machines wordt verricht. Eén voordeel had dit plekje van Martenshoek bij tegenwoordig. Het diep was toen nog niet te klein. In de loop der jaren is de vraag naar grotere schepen steeds toegenomen en ook de coasters, die langs het oude Winschoterdiep werden vervaardigd en de faam van de Hooge- zandse scheepsbouw hebben uitgedragen, zijn langzamerhand tot grotere schepen uitgegroeid. Een breder diep zou thans de gelegenheid bie- den om ook andere schepen te bouwen, maar in hoofdzaak vormen de doorgangen een bezwaar. Het is vrijwel onmogelijk, wanneer de scheeps- bouw ter sprake komt, aan deze factoren niet de aandacht te wijden. De rubriek „Zoals het vroe- ger was...." willen we echter niet hierin be- trekken en onze aandacht wordt dan weer ge- trokken door de foto met drie schepen en hun spiegelingen in het water, het zeil van de twee- master.

Dat zeil hangt gedeeltelijk voor een paar huizen. Daarin woonden de eigenaren van de werf, de heren G. en H. Bodewes. Het aanzicht van die huizen heeft in de loop der jaren ook verande- ring ondergaan. Gemoderniseerd worden zij thans bewoond door de heren H. W. en B. F. Bodewes en daar is ook het kantoor van Bode- wes'  Scheepswerven N.V. gevestigd.

Zouden we op de foto vanaf deze huizen langs de kade de richting van Groningen opwandelen, dan kunnen we nog juist het zgn. „bokhok” tegenkomen. Het voorste gedeelte was in ge- bruik bij Samuel Nijveen, die daarin tevens een schapenslachterij uitoefende Dat wijst op een behoorlijke schapenteelt in die dagen.

We geloven niet, dat de woning aan de andere kant, dus richting Hoogezand, er iets mee te maken heeft. In dit huis waren de Gezusters Swart gevestigd, die het vak van naaister uit- oefenden. Al zullen zij hun stoffen wel langs andere weg hebben betrokken, het was mis- schien toch wel aardig te weten, dat de wol niet ver af aanwezig was.

Naar de foto te oordelen, was het op het mo- ment, dat deze werd opgenomen, geen tijd om de schapen te scheren. Het is mogelijk nog heel vroeg voorjaar of laat najaar en de schapen kunnen in die tijd hun warme vacht nog wel ge- bruiken. Maar daar houdt een schapenslachter geen rekening mee.

In Zoals het vroeger was, dus ook de ontmoe- ting van veeteelt en industrie, een facet, dat men ook nu nog in Hoogezand—Sappemeer ten dele aantreft en dat men nog jaren zal aantref fen. De industrie heeft en behoudt haar ruim uitzicht over het vlakke land, een land met wei- den en korenvelden. Er is dus ruimte genoeg. Over gebrek aan grond zal men niet direct te klagen hebben, temeer daar de scheepsbouw zich toch reeds enigszins heeft verplaatst.

Men bedenke echter, dat waar vroeger de twee- mastschoeners en de ewerschepen werden ver­vaardigd, men ook de kunst verstaat om coasters en andere schepen te bouwen. Men heeft er de capaciteiten en de outillage, men zorge ervoor doorgangen.

Dan kunnen we, wanneer de foto's er zijn, in Zoals het vroeger was. ... de huidige obstakels opnemen en er opgelucht de dan bereikte si- tuatie tegenover stellen.

Zoals het vroeger was....

Foto's en verhalen uit "Het Nieuwsblad" van 1959 & 1960

[In de volksmond "Het Bokkeblad"]

Pagina 24 van 26