Copyright © 2017 H. Swart - http://www.koosswart.com

In onze serie „Zoals het vroeger was...trek- ken we thans naar Kiel-Windeweer. Deze trek- tocht krijgt met dit van vroeger een besluit. Elders in dit blad kan men lezen, dat „Zoals het vroeger was.... ” met de laatste zaterdag in juni ophoudt te verschijnen. Op dit ogenblik is het moeilijk te zeggen of we na de zomer-vakanties met deze serie zullen terugkeren. Vorig jaar begonnen we ermee en uit de reacties bleek, dat deze serie door de lezers dankbaar werd ont-vangen.

Voor het laatste trekken we dus naar Kiel-Win- deweer, naar café De Landbouw. We zien het hier afgeheeld naar een foto van 53 jaar geleden en het staat in de huidige Dorpsstraat. De Land- bouw was geen gewoon café. Kiel-Windeweer behoorde toen al bij de gemeente Hoogezand. Het vervoer ging toen nog met paard en wagen. Om nu de gemeentelijke zaken af te handelen, toog de burgemeester elke week met een klerk naar Kiel-Windeweer. Van horen zeggen, zou hij dat in een dienstrijtuig hebben gedaan.

Café De Landbouw was dan een dag de zetel der gemeente en het kon niet anders of het kreeg de naam van „Huis der gemeente”. De inwoners konden er dan terecht om eventuele zaken naar voren te brengen en daarbij speelde veldwachter Boelens een belangrijke rol. Zijn gezag gold in en om het Huis der gemeente.

Overigens was de eigenaar van het café, de heer J. Kooi, die als het ware een dag in de week niets in zijn eigen huis te vertellen had. We tref- fen de heer Kooi op de foto aan en ook een deel van de gemeentenaren uit Kiel-Windeweer. We komen er ook de naam Boelens tegen, namelijk twee zoons van de veldwachter staan erop. Beginnen we van de andere kant dan gebruikelijk, dus van rechts naar links, dan zien we allereerst Jan Boelens, die kleermaker was en gevestigd naast café De Landbouw. Een costuum kostte toen niet duur, want Jan Boelens vroeg als maakloon voor een kant en klaar costuum vijf gulden. De stof kwam daar nog bij. Naast hem staan twee knechten, namelijk P. Menger en Harmannus Boelens, een broer, die echter nog kleermakersknecht was.

Dan treffen we op de foto, dus de vierde per- soon, Jan Kooi aan met zijn vrouw Froukje Kloosterhuis. Het kind, dat erbij staat, is de oudste zoon van de kleermaker en wel Fokko Boelens.

Vervolgens staat Hillechien Huttinga, het dienst- meisje van de café~eigenaar met diens dochtertje afgebeeld. Dan komt juffrouw Postema, die on- derwijzeres was en mej. Taaike, vrouw van de rnolenaarsknecht, staat weer naast haar.

Tot slot zien we op de foto dan de dochter van de molenaar Alieda Oldenziel en Jan en Mar-

greet Ruiter. Bij dit echtpaar staan de twee zoons Henderik en Jans.

De molen kunnen we op de foto niet zien, maar zij heeft vele jaren bijgedragen tot de achter- grond van café De Landbouw. Eerst verleden jaar is de molen van Jan Oldenziel afgebroken en heeft hij een ere-plaats gekregen in Arnhem, waar meer waardevolle bouwsels uit vroegere jaren voor ondergang worden bewaard om een herinnering aan die oude tijd te behouden.

Café De Landbouw is later verbouwd tot twee woningen. Het huis der gemeente is het niet ge- bleven, want met de modernere vervoermiddelen is Kiel-Windeweer veel dichter bij Hoogezand gebracht. Thans worden de belangen van de inwoners van Kiel-Windeweer op het gemeen- tehuis in Hoogezand af gehandeld.

Ook zijn er verschillende inwoners van Kiel- Windeweer naar Hoogezand—Sappemeer ver- huisd. Zo woont de thans bejaarde kleermaker Jan Boelens in Sappemeer en hij maakt nu geen costuums meer, zelfs niet tegen een veel hoger maakloon.

Zijn zoon Fokko Boelens is ook naar Hoogezand- Sappemeer gekomen en woont thans aan de Zuiderstraat te Hoogezand. Hij is voor het verenigingsleven geen onbekende.

Zo zullen er misschien nog meer van de op de foto staande personen naar Hoogezand—Sappe-meer zijn verhuisd, misschien zelfs naar andere streken of ver over zee. Wellicht ontvangen zij Het Nieuwsblad en dan zullen zij zeker een ge- trouw lezer zijn geweest van „Zoals het vroeger was. . .” Zij zullen het zeker op prijs stellen, dat in de laaiste verschijning in deze serie de aandacht op café De Landbouw, het Huis der gemeente, is gevallen en zij zullen zich de mooie tijd in Kiel-Windeweer herinneren.

Er zijn velen geweest, vooral onder de oudere lezers, die zich met de rubriek „Zoals het vroe- ger was....” naar de oude tijd hebben ver- plaatst en al die mooie plekjes nog eens hebben zien passeren. Zij zullen gedacht of verzucht hebben, wat was Hoogezand—Sappemeer en omgeving vroeger mooi.

Veel is er veranderd, Hoogezand—Sappemeer heeft een ander costuum aangetrokken, het maakloon bedroeg meer dan f 5 en Hoogezand- Sappemeer wil vooruit en zich blijven verande- ren, verder uitgroeien. Daarvoor is een bedrag nodig, misschien begint het met een vijf, maar er zullen vele nullen achter komen, zodat die verandering zich in het tempo zal voltrekken, als die nullen beschikbaar zijn. Over een halve eeuw kan men waarschijnlijk eveneens weer spreken van „Zoals het vroeger was....”. Dan zijn het andere personen met herinneringen.

LAATSTE KEER ZOALS HET VROEGER WAS

Met de foto van café De Landbouw te Kiel- Windeweer besluiten we de serie „Zoals het vroeger was. ...” We hebben vele reacties op deze rubriek gehad. Uit Hoogezand—Sappemeer, uit Rotterdam, uit Den Haag en waar al niet vandaan.

Wat we schreven was volgens die schrijvers niet altijd juist of niet altijd voldoende, want er waren nog meer bijzonderheden van te vertellen.

We zijn ervan overtuigd, dat er in de beschrij-­vingen verschillende correcties konden worden aangebracht, maar we danken toch alle perso-­nen, die ons van gegevens hebben voorzien. Zij hadden daarbij niet de beschikking over te boek,

gestelde gegevens en moesten dikwijls uit hun herinnering putten.

Door hun medewerking zijn we er, naar we ver- trouwen, toch vrij goed in geslaagd de sfeer van vroeg r te treffen. Mogelijk komt er naar aan- leiding van de verschillende reacties nog wel een naschrift van deze serie foto's. Dat de foto's niet altijd even duidelijk waren, was niet onze schuld, daar het vaak voorkwam, dat we foto's kregen toegezonden, die door de tijd hun scherpte hadden verloren. Een boekwerk kunnen we helaas niet uitgeven, zoals een enthousiast schrijver gaarne zag.

Zoals het vroeger was....

Foto's en verhalen uit "Het Nieuwsblad" van 1959 & 1960

[In de volksmond "Het Bokkeblad"]

Pagina 26 van 26